- Scriptium
- Posted on
- 8 Comments
Waarom operationaliseren?
Het operationaliseren van begrippen in je onderzoeksvraag of scriptie is soms nodig omdat begrippen verschillende definities kunnen hebben. Zo kent de term ‘sturing’ verschillende betekenissen. Begrippen kunnen op verschillende manieren geoperationaliseerd worden. De wijze waarop je ze operationaliseert is afhankelijk van je onderzoeksvraag en het doel van het onderzoek. Een begrip als depressie kan op de volgende manieren geoperationaliseerd worden:
-
Registratie van fysieke reacties: mate van moeheid, eetlust, traagheid in motoriek en handelen;
-
Een zelfrapportage op een depressievragenlijst;
-
Een oordeel van iemand uit de omgeving (bijvoorbeeld een familielid);
-
Observatie van gedrag en fysieke kenmerken. Bijvoorbeeld een onverzorgd uiterlijk, weinig spraakzaam, geen sociale activiteiten ondernemen, etc.
Operationaliseren hoofdvraag
Het operationaliseren van begrippen in de hoofdvraag van een onderzoek heeft betrekking op de manier waarop deze begrippen concreet en meetbaar gemaakt worden. Het is het omzetten van een abstracte term in een gegeven dat gemeten kan worden.
Zo kan het begrip intelligentie meetbaar gemaakt worden middels het intelligentiequotiënt (IQ). Het operationaliseren van begrippen in een scriptie is met name van belang bij de onderzoeksvraag en deelvragen. Daarnaast worden begrippen geoperationaliseerd voor het uitvoeren van het praktijkonderzoek. Meestal dienen de belangrijkste begrippen van de onderzoeksvraag geoperationaliseerd te worden. Er dient aangegeven te worden hoe de begrippen moeten worden geïnterpreteerd en vervolgens empirisch te meten zijn. Een voorbeeld van een onderzoeksvraag waarbij de begrippen niet geoperationaliseerd zijn:
Bij deze vraag zijn er twee begrippen, te weten schoolresultaten en leerlingen, die nadere specificatie behoeven. Heeft schoolresultaten betrekking op de examenresultaten? De CITO-toets? Gaat het om een bepaald vak? Heeft het begrip leerlingen betrekking op alle leerlingen van de school? Op leerlingen van klas 1B? Van VWO 4?
De bovenstaande zin kan op de volgende manier geoperationaliseerd (meetbaar) gemaakt worden:
Uiteindelijk is het van belang dat er geen misverstand ontstaat wanneer iemand de onderzoeksvraag van je scriptie leest. Dat wil zeggen dat de begrippen helder gedefinieerd moeten zijn en geen ruimte moeten overlaten voor eigen interpretatie. De begrippen dienen dus ondubbelzinnig begrepen te worden.
Operationaliseren begrippen voor praktijkonderzoek
In een onderzoek wordt vaak niet alleen de hoofdvraag geoperationaliseerd (concreet en meetbaar gemaakt). Wanneer je voor je onderzoek een praktijkonderzoek uitvoert, zul je mogelijk ook begrippen moeten operationaliseren. In dat geval kun je gebruikmaken van een operationalisatieschema.
In deze vorm is depressie niet uit te drukken in een getal. Als het niet uit te drukken is in een getal, kun je het ook niet meten. Het doel is dus om de variabele uiteindelijk in een meetbare variabele om te zetten.
Wat de meetbare variabele zal zijn, is afhankelijk van de invalshoek die je neemt. Je zult eerst literatuuronderzoek moeten verrichten om te bepalen wat het concept inhoudt. Stel we komen op basis van literatuuronderzoek uit op de volgende definitie:
Onderstaand zie je een gesimplificeerd operationalisatieschema, met dimensies en subdimensies. Bij een volledig operationalisatieschema operationaliseer je de concepten van dimensies naar subdimensies, naar variabelen, vervolgens indicatoren en uiteindelijk items.
Alles operationaliseren?
Je hoeft niet alle begrippen in je hoofdvraag te operationaliseren. Een begrip als geboortejaar spreekt voor zichzelf. Het is daarnaast afhankelijk van de aard van je onderzoek en onderzoeksvraag of je begrippen moet operationaliseren en welke begrippen je operationaliseert. In een onderzoek naar het verband tussen het gezondheidsrisico van jongeren en beweging zou je het gezondheidsrisico kunnen operationaliseren middels de BMI (Body Mass Index).
Operationaliseren is vaak van belang bij scripties die zijn gericht op de verklaring van een verschijnsel of de evaluatie of meting van een werkwijze of oplossing. Bijvoorbeeld het effect van methode X op de prestaties van werknemers in bedrijf Y.
Professionele scriptiehulp
Heb je moeite met het opstellen of operationaliseren van je onderzoeksvragen? De professionele correctoren en begeleiders van Scriptium kunnen je op dit vlak prima van dienst zijn. We helpen jaarlijks duizenden studenten met afstuderen. Daarbij staan we 7 dagen per week voor je klaar. Neem vandaag nog contact met ons op, en we zullen spoedig op je vraag antwoorden.
Wat is precies een meetbare variabele? Is wat ik onderzoek meetbaar? Ik onderzoek wat de invloed van opiniepeilingen op het strategisch stemgedrag van mensen is in parlementaire democratieën. Hoe moet ik strategisch stemgedrag meetbaar bijvoorbeeld maken?
Een strategische stem is een stem die niet uit idealisme of vanwege ideologische affiniteit wordt uitgebracht, maar op basis van strategische overwegingen. Een mogelijke operationalisering ervan is: ‘Een stem op de partij van de tweede voorkeur wanneer de kiezer ervan uitgaat dat zijn eerste keuze weinig kans op winst heeft’. Vaak is er geen ‘beste’ operationele definitie. Verschillende definities kunnen geschikt zijn in een bepaalde context en vanuit een bepaald perspectief. Bekijk daarom in wetenschappelijke tijdschriften zoals JSTOR naar hoe ze dit begrip hebben geoperationaliseerd, en kies de voor jou beste definitie.
Wat zijn bijvoorbeeld variabelen die ik meetbaar kan gaan maken omtrent werkprocessen? Verschillende afdelingen met verschillende werkprocessen dienen beter samen te werken, hoe maak ik dit meetbaar?
Hallo Jesse,
Bedankt voor je vraag. Het is lastig te zeggen zonder te weten over welke organisatie het gaat. Je zult denk ik eerst per afdeling in kaart moeten brengen wat die werkprocessen zijn. En vervolgens zou je samenwerking verder kunnen operationaliseren als ‘mate en frequentie van kennisdeling tussen de verschillende afdelingen’. Maar nogmaals, het is lastig te zeggen zonder te weten over welke organisatie het gaat en op welke dienst het betrekking heeft.
Wat is het verschil tussen een variabele en een indicator?
Een indicator is een meetbaar begrip dat een aanwijzing geeft voor een variabele. Zo is een variabele als ‘partijvoorkeur’ te onderzoeken door te vragen naar iemands ‘uitgebrachte stem’. ‘Protestants’ kan een indicator zijn van iemands geloofsovertuiging.
Wat zijn bijvoorbeeld de dimensies & subdimensies, en indicatoren van nudging?
Hallo Michelle,
Dat hangt af van je onderzoeksvraag. Er kan niet zomaar gezegd worden wat de dimensies, subdimensies en indicatoren zijn.